C. Braet Werken met kinderen en adolescenten is in een aantal opzichten complexer dan werken met volwassen individuen. Zeker wanneer een jongere lichamelijke problemen heeft, zal een multidisciplinair samenwerkingsverband aangewezen zijn, zowel diagnostisch als in de verdere begeleiding. Zo moet men niet alleen bij het betreffende kind een grondig lichamelijk onderzoek opzetten, maar daarnaast ook een goed zicht hebben op de ontwikkelingspsychologische karakteristieken van deze patiënt, eigen aan elke ontwikkeling. Als men kinderen en adolescenten met lichamelijke klachten moet begeleiden, dient men rekening te houden met alle ontwikkelin- terreinen (sociaal, emotioneel, cognitief, moreel, motorisch). Van belang zijn de normale uitdagingen waar een kind bij een bepaalde leeftijd voor staat, de zogenoemde ontwikkelingstaken. Wordt een kind omwille van lichamelijke klachten beperkt in zijn mogelijk- den, dan kan een bepaald probleemgedrag een signaal zijn van een afwijkende ontwikkeling, of een onderdeel van het niet meer s- cesvol doorlopen van een bepaalde ontwikkelingstaak. Adolesc- ten hebben daarbij meer dan kinderen een grotere behoefte aan erkenning van hun toenemende autonomie en volwassenheid. Sommigen voelen zich omwille van hun medische klachten bet- teld door hun ouders en zien de arts of psycholoog als verlengstuk of hulp van de ouders. Ze gaan dan ook rebelleren en zullen zich niet aan de begeleidingsadviezen houden. Maar, ook het omgekeerde is het geval. Wanneer door omstand- heden een jongere gehinderd wordt in zijn ontwikkeling kan la- durige stress ontstaan en dit kan zich uiten in lichamelijke kla- ten.
Somatische problemen is een helder en beknopt overzicht van de meest voorkomende somatische problemen bij kinderen en jeugdigen ¿ problemen die niet alleen voor de betrokken jeugdigen heel vervelend kunnen zijn maar ook voor hun directe omgeving. Ieder hoofdstuk van Somatische problemen is volgens een vast stramien opgezet. De auteurs ¿ allen autoriteit op hun vakgebied ¿ typeren het somatische probleem aan de hand van een praktijkvoorbeeld, beschrijven de theoretische achtergronden en mogelijke oorzaken ervan, de diagnostiek, de mogelijkheden voor behandeling, de prognose en preventie. Elk hoofdstuk wordt afgesloten met een samenvatting en een literatuuroverzicht.In dit deel komen de volgende somatische problemen aan de orde: buikpijn, ontlastingsproblematiek, hoofdpijn, bedplassen, obesitas, eetstoornissen, somatoforme stoornissen, chronisch-vermoeidheidssyndroom, gebitsproblemen, motorische coördinatiestoornissen, voedselallergie en niet-allergische voedselovergevoeligheid, problemen aan de orde: buikpijn, ontlastingsproblematiek, hoofdpijn, bedplassen, obesitas, eetstoornissen, somatoforme stoornissen, chronisch-vermoeidheidssyndroom, gebitsproblemen, motorische coördinatiestoornissen, voedselallergie en niet-allergische voedselovergevoeligheid, infectieziekten, onderdompeling en verdrinking, groeistoornissen, besmettingsbronnen, brandwonden, hyperventilatie, failure to thrive, en slaapproblemen.